Misschien heeft u al eens van de term basaal metabolisme gehoord, of heeft u dit wel eens op een analyse weegschaal gezien. Wat betekent dit nou eigenlijk? En wat zegt dat over uw gezondheid?
Wat is Basaal Metabolisme?
Basaal metabolisme, ook wel basaal metabolisme tempo (BMT) genoemd, verwijst naar de hoeveelheid energie die het lichaam in rust verbruikt om de vitale lichaamsfuncties te handhaven.
Dit omvat functies zoals ademhaling, bloedsomloop, celproductie, voedingsstofverwerking en temperatuurregeling. Het basaal metabolisme vertegenwoordigt de minimale energievraag van het lichaam over een periode van 24 uur.
Kortweg is het de minimale hoeveelheid energie die het lichaam nodig heeft om in leven te blijven.
Hoe wordt basaalmetabolisme uitgedrukt?
Basaal metabolisme wordt ook wel ruststofwisseling genoemd en is de hoeveelheid energie die uw lichaam in ruststand verbrandt. Het basale metabolisme wordt vaak op analyseweegschalen aangeduid als BMR.
Door uw spiermassa te vergroten neemt uw BMR toe, en helpt u om meer lichaamsvet kwijt te raken. Door te sporten (fitness) worden uw spieren ook opgebouwd en verbrandt u meer calorieën. Hoe actiever u bent, des te meer calorieën u verbrandt.
Deze hoeveelheid energie wordt aangegeven als het aantal calorieën dat benodigd is om uw lichaam te functioneren zonder dat u zich inspant (rust).
Zelfs wanneer u rust, en geen inspanning verricht, verbruikt uw lichaam energie om effectief te kunnen functioneren. Uw lichaam zorgt er bijvoorbeeld voor dat dat uw maag het voedsel verteert dat u net heeft gegeten en uw hart bloed door uw aderen pompt.
Waarom is basaal metabolisme belangrijk?
- Energiebehoefte Berekening: Basaal metabolisme vormt de basis voor het berekenen van de totale dagelijkse energiebehoefte. Dit is belangrijk voor het plannen van dieet- en trainingsprogramma's. Door het basaal metabolisme te kennen, kan men bepalen hoeveel calorieën nodig zijn om het gewicht te handhaven, aan te komen of af te vallen.
- Gewichtsbeheersing: Inzicht in het basaal metabolisme helpt bij het begrijpen van het eigen lichaamsgewicht en het aanpassen van het voedingspatroon en de fysieke activiteit om gezondheidsdoelen te bereiken. Mensen met een hoger basaal metabolisme verbranden meer calorieën in rust, wat kan helpen bij gewichtsverlies of gewichtsbehoud.
- Gezondheidsmonitoring: Veranderingen in het basaal metabolisme kunnen wijzen op gezondheidsproblemen. Bijvoorbeeld, een significant verhoogd of verlaagd metabolisme kan een teken zijn van endocriene aandoeningen zoals hyperthyreoïdie of hypothyreoïdie.
- Spiermassa Behoud: Spierweefsel verbruikt meer energie in rust dan vetweefsel. Het behouden of vergroten van spiermassa kan dus het basaal metabolisme verhogen, wat kan helpen bij het beheer van het lichaamsgewicht en de algehele gezondheid.
Hoe kan het basaalmetabolisme worden beïnvloed?
Het basaal metabolisme wordt beïnvloed door verschillende factoren, waaronder leeftijd, geslacht, lichaamsgrootte en -samenstelling, hormonale balans, voeding en fysieke activiteit.
Leeftijd: Basaal metabolisme neemt af met de leeftijd door verlies van spiermassa en veranderingen in hormonale niveaus.
Geslacht: Mannen hebben over het algemeen een hoger basaal metabolisme dan vrouwen, grotendeels vanwege een grotere spiermassa.
Lichaamssamenstelling: Meer spiermassa leidt tot een hoger basaal metabolisme, terwijl een hoger vetpercentage dit kan verlagen.
Genetica: Genetische factoren kunnen het basaal metabolisme beïnvloeden.
Hormonen: Hormonen zoals schildklierhormonen spelen een cruciale rol in het reguleren van het metabolisme.
Ouderen en basaalmetabolisme
Voor ouderen is het belangrijk om hun basaal metabolisme te begrijpen omdat dit kan helpen bij het bepalen van hun energiebehoeften en het aanpassen van hun dieet en lichaamsbeweging om gezond te blijven. Naarmate mensen ouder worden, neemt hun spiermassa af en wordt vervangen door vet, wat kan leiden tot een verlaging van het basaal metabolisme.
Dit betekent dat ze minder calorieën verbranden tijdens het rusten, wat kan bijdragen aan gewichtstoename en andere gezondheidsproblemen.
Ouderen moeten hun basaal metabolisme bepalen om te bepalen hoeveel calorieën ze per dag nodig hebben om hun gewicht te behouden of af te vallen. Dit kan hen helpen bij het plannen van hun maaltijden en het bepalen van de juiste hoeveelheid fysieke activiteit die nodig is om hun lichaam gezond te houden. Bovendien kan het verhogen van de spiermassa door krachttraining bijdragen aan een verhoogd basaal metabolisme en een gezonder lichaamsgewicht.
Wat is uw basaalmetabolisme?
Gemiddeld heeft het menselijk lichaam 2500 calorieën nodig per dag. Het menselijk lichaam verbruikt al bijna 70% van deze calorieën om effectief te blijven. Hierbij geldt de volgende vuistregel (eenvoudige formule):
- Basaal metabolisme voor mannen (70% van 2500 calorieën) = 1750 calorieën per dag.
- Basaal metabolisme voor vrouwen (70% van 2000 calorieën ) = 1400 calorieën per dag.
Dit betekend dat het lichaam gemiddeld een minimaal aantal calorieën per dag nodig heeft om normaal te kunnen functioneren.
Wilt u uw lichaam fit en gezond houden, dan betekent dit dat u het aantal calorieën dat u eet goed in het oog moet houden, net als de BMR-waarde. Een lage BMR waarde betekent dat u minder calorieën mag eten om lichaamsvet en gewicht te verliezen.
Wat is metabolische leeftijd?
Het metabolisme komt van het Griekse woord metabolismos wat verandering of omzetting betekent. Naarmate u ouder wordt veranderd ook uw metabolisme. Dit wordt vaak aangeduid als uw metabolische leeftijd.
Het basale metabolisme (BMR) neemt toe tot het 18e levensjaar en neemt daarna weer langzaam af. Hoe sneller uw metabolisme, hoe sneller uw lichaam voedsel afbreekt en omzet in energie. De snelheid van uw metabolisme wordt door verschillende dingen bepaald zoals geslacht, lengte en leeftijd. Hoe ouder u wordt, hoe trager uw metabolisme wordt.
Hoe kunt u uw metabolische leeftijd berekenen?
Om uw metabolische leeftijd te berekenen, zult u eerst uw benodigde calorieën moeten weten, welke u nodig heeft in rust. Uiteraard rust u niet de hele dag, en verbrand u dagelijks calorieën. Door te lopen, naar het toilet gaan en zelf slapen worden al calorieën verbrandt.
De metabolische leeftijd wordt berekend door uw basale metabolisme te vergelijken met de gemiddelde BMR van uw leeftijdsgroep.
Sommige lichaamsanalyseweegschalen kunnen uw hele lichaam scannen en kunnen onder andere uw metabolische leeftijd nauwkeurig berekenen. Dit soort weegschalen vergelijken de snelheid waarmee u calorieën verbrandt met het gemiddelde van mensen van uw leeftijdsklasse. Bij analyseweegschalen is het dan ook van belang dat u een profiel aanmaakt met uw leeftijd, lengte, geslacht etc.
Wat zijn de risico’s van een te hoge metabolische leeftijd?
Wanneer uw metabolische leeftijd hoger is dan gewenst, kunnen gezondheidsklachten op treden. Hiermee wordt het risico op aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, verhoogde bloeddruk of diabetes aanzienlijk vergroot.
Vaak hangt uw metabolische leeftijd ook samen met uw levensstijl. De risico’s op chronische aandoeningen zijn vaak een gevolg van een slechtere levensstijl. Denk hierbij ook aan overgewicht, slaaptekort, alcohol of roken.
De metabolische leeftijd is belangrijk om in de gaten te houden omdat het een nuttige indicator is die u kan laten zien hoe gezond u bent zijn op manieren die niet zichtbaar zijn wanneer u in de spiegel kijkt en enkel uw gewicht meet.
Hoe kunt u uw metabolische leeftijd verlagen?
Als uw metabolische leeftijd hoger is dan uw werkelijke leeftijd, is dat een teken dat u meer zult moeten gaan bewegen. Door meer te gaan bewegen wordt er gezond spierweefsel opgebouwd, wat uw metabolische leeftijd kan verlagen.
Naast beweging is een gezonde levensstijl enorm belangrijk om metabolische leeftijd naar beneden te krijgen. Denk hierbij aan voldoende slaap (rust) en de juiste voeding.
In samenvatting, basaal metabolisme is essentieel voor het begrijpen van de energiebehoeften van het lichaam en speelt een belangrijke rol in gewichtsbeheersing, gezondheidsmonitoring, en de algehele energiehuishouding.
De informatie die wij u verschaffen is puur informatief bedoeld. Deze informatie is niet bedoeld als medisch advies en houdt ook geen rekening met uw persoonlijke situatie. Voor persoonlijk advies raden wij u aan uw eigen (huis)arts te raadplegen.
